Banqladeşdəki toxuculuq fabrikləri və iplik fabrikləri iplik istehsal etmək üçün mübarizə apararkən,parça və geyim istehsalçılarıtələbatı ödəmək üçün başqa yerdə axtarmağa məcbur olurlar.

Banqladeş Bankının məlumatları göstərdi kigeyim sənayesiyenicə başa çatan maliyyə ilinin iyul-aprel dövründə 2,64 milyard dollar dəyərində iplik idxalı, 2023-cü maliyyə ilinin eyni dövründə idxal isə 2,34 milyard dollar olub.

Qaz təchizatı böhranı da vəziyyətin əsas amilinə çevrilib.Tipik olaraq, tikiş və tekstil fabrikləri tam gücü ilə işləmək üçün hər kvadrat düym üçün təxminən 8-10 funt (PSI) qaz təzyiqi tələb edir.Bununla belə, Banqladeş Tekstil Fabrikləri Assosiasiyasının (BTMA) məlumatına görə, hava təzyiqi gün ərzində 1-2 PSI-ə enir, bu, əsas sənaye sahələrində istehsala ciddi təsir göstərir və hətta gecəyə qədər davam edir.

Sənaye insayderləri bildiriblər ki, aşağı hava təzyiqi istehsalı iflic edib və fabriklərin 70-80%-ni gücün təxminən 40%-i ilə işləməyə məcbur edib.İplik fabrikinin sahibləri tədarükləri vaxtında verə bilməməkdən narahatdırlar.Onlar etiraf ediblər ki, əyiricilik fabrikləri vaxtında ipliyi təmin edə bilməsə, tikiş fabrikinin sahibləri ipliyi idxal etməyə məcbur ola bilərlər.Sahibkarlar həmçinin qeyd ediblər ki, istehsalın azalması xərcləri artırıb və pul axınını azaldıb, işçilərin əmək haqqı və müavinətlərinin vaxtında ödənilməsini çətinləşdirir.

Geyim ixracatçıları da üzləşdikləri çətinlikləri dərk edirlərtoxuculuq fabrikləri və iplik fabrikləri.Onlar qeyd edirlər ki, qaz və enerji təchizatında yaranan fasilələr RMG dəyirmanlarının fəaliyyətinə də ciddi təsir edib.

Narayanqanc rayonunda Qurban bayramından əvvəl qazın təzyiqi sıfır idi, lakin indi 3-4 PSI-ə yüksəlib.Lakin bu təzyiq bütün maşınları işə salmaq üçün kifayət etmir, bu da onların çatdırılma müddətlərinə təsir edir.Nəticədə, rəngləmə fabriklərinin əksəriyyəti öz gücünün yalnız 50%-i ilə işləyir.

Mərkəzi Bankın iyunun 30-da yaydığı sirkulyarına əsasən, yerli ixracyönümlü tekstil fabrikləri üçün nağd pul güzəştləri 3%-dən 1,5%-ə endirilib.Təxminən altı ay əvvəl həvəsləndirmə dərəcəsi 4% idi.

Sənaye insayderləri xəbərdarlıq edir ki, hökumət yerli sənayeləri daha rəqabətqabiliyyətli etmək üçün öz siyasətinə yenidən baxmasa, hazır tikiş sənayesi “idxaldan asılı ixrac sənayesi”nə çevrilə bilər.

“Ümumi trikotaj məmulatlarının istehsalı üçün istifadə edilən 30/1 count ipliyin qiyməti bir ay əvvəl hər kq üçün 3,70 dollar idisə, hazırda 3,20-3,25 dollara düşüb.Bu arada, Hindistan əyirmə fabrikləri eyni ipliyi 2,90-2,95 dollara daha ucuz təklif edir, geyim ixracatçıları isə iqtisadi səmərəlilik baxımından ipliyi idxal etməyə üstünlük verirlər.

Keçən ay BTMA Petrobangla sədri Zanendra Nath Sarkerə yazaraq qaz böhranının fabrik istehsalına ciddi təsir göstərdiyini, bəzi üzv dəyirmanlarda tədarük xətti təzyiqinin sıfıra yaxın düşdüyünü vurğuladı.Bu, maşınlara ciddi ziyan vurdu və əməliyyatların pozulmasına səbəb oldu.Məktubda həmçinin qeyd olunub ki, 2023-cü ilin yanvar ayında qazın bir kubmetrinin qiyməti 16 lirədən 31,5 lirəyə yüksəlib.